Foto’s / filmpjes op social media

Vanochtend weer geïnspireerd geraakt tijdens een bijeenkomst van OC de Kempen om weer eens een onderwerp uit te diepen in een blog. Een van de aanwezigen gaf aan niet enorm gecharmeerd te zijn van het feit dat iedereen maar foto’s en/of filmpjes maakt van bijeenkomsten (waar deze persoon ook naar toe gaat) en deze dan op social media plaatst. Uiteraard getuigt het van fatsoen om vooraf toestemming te vragen alvorens over te gaan tot plaatsing. Maar….is het toegestaan om zonder toestemming dat soort foto’s en/of filmpjes te plaatsen?

Foto’s & portretrecht
Een foto en/of filmpje maken is bijna altijd wel toegestaan. Of je vervolgens een gemaakte foto mag publiceren (zoals je doet bij plaatsing via social media) is een heel andere vraag. Als op de foto personen duidelijk herkenbaar in beeld worden gebracht dan hebben deze personen het portretrecht. Dit houdt in dat zij publicatie kunnen tegenhouden indien zij daartoe een redelijk belang hebben.

Redelijk belang
Wat is nu een redelijk belang? Een financieel belang (als geportretteerde zelf geld had kunnen verdienen aan publicatie, bijv. bij naaktfoto’s) of een privacybelang. Dit privacybelang is al iets lastiger. Hangt heel erg af van de context waarin publicatie plaatsvindt. Als iemand mij met carnaval herkenbaar fotografeert en vervolgens deze foto plaatst bij een artikel waarin mijn professionele activiteiten in twijfel worden getrokken, dan zou ik een beroep kunnen doen op het privacybelang.

Openbare ruimte
Of de foto is genomen in een besloten of openbare ruimte doet voor het portretrecht niet echt ter zake. De vraag of er überhaupt gefilmd mag worden in openbare ruimtes is een andere en zal ik misschien een volgende keer behandelen. Als een foto of film rechtmatig is gemaakt wil dit nog niet automatisch zeggen dat deze gepubliceerd mag worden.

Nieuwswaarde
Als een foto nieuwswaarde heeft dan wordt het privacybelang minder snel aangenomen. Dit is verklaarbaar omdat persvrijheid erg belangrijk wordt geacht in een democratische samenleving.

Conclusie
De persoon bij Open Coffee die geportretteerd wordt zou dus alleen bezwaar kunnen maken tegen publicatie als hij/zij daar een redelijk belang toe heeft. Dit zou in de praktijk waarschijnlijk alleen zo zijn als de privacy in het geding is. Tijdens zakelijke bijeenkomsten die ook op die manier worden gepubliceerd lijkt dit niet snel aannemelijk. Maar elke andere soort publicatie is zeker niet zonder meer toegestaan.

Als je expliciet toestemming hebt gegeven als gefotografeerde persoon dan geldt bovenstaande niet. Het getuigt aldus niet alleen van fatsoen om als fotograaf vooraf toestemming te vragen voor publicatie maar het kan ook erg nuttig zijn.